خرابی کمپرسور یخچال می‌تواند روزها روند عادی زندگی شخص را مختل کند. چگونه ئر مواقع ضروری به رفع عیب، تعمیر یا تعویض موتور یخچال بپردازیم؟
موتور یا کمپرسور یخچال، یکی از مهم‌ترین قطعات یخچال است که بعد از برد الکترونیکی، گران قیمت‌ترین قطعه محسوب می‌شود. کمپرسور وظایف مهمی از جمله عمل سرماسازی را بر عهده دارد و در صورت وجود خرابی، عملکرد کلی یخچال را دچار مشکل می‌کند. با دانستن دلایل خراب شدن کمپرسور می‌توان از آسیب دیدن این قطعه با ارزش جلوگیری کرد. هم‌چنین در مورد اجزا و انواع کمپرسور نیز در این مقاله توضیح خواهیم داد.
خرابی کمپرسور یخچال
شاید بسیاری از افراد کمپرسور یخچال را تنها یک قطعه سیاه رنگ بدانند که از آن تعدادی لوله و سیم به یخچال متصل شده است. اما نقش کمپرسور فراتر از این بوده و اگر دچار مشکل یا نقص فنی شود، عملکرد تمام قطعات تحت تاثیر قرار می‌گیرد و یخچال نمی‌تواند وظیفه خود را به درستی انجام بدهد.
طول عمر یخچال
موتور یا کمپرسور یخچال به طور مفید حدود 10 سال کار می‌کند. البته بسته به برند و نحوه استفاده و نگهداری از یخچال، می‌تواند تا 20 سال هم کارکرد درستی داشته باشد. اما با گذشت 10 سال، به علت کارکرد زیاد موتور، احتمال خراب شدن آن وجود دارد.
نوسانات برق و خرابی برد الکترونیکی
از جمله دلایل اصلی آسیب دیدن کمپرسور یخچال، نوسانات شدید برق است که با استفاده از محافظ برق، تا حد خوبی می‌توان جلوی این مشکل را گرفت. خرابی برد الکترونیکی نیز بر روی موتور یخچال تاثیر گذاشته و آن را از کار می‌اندازد.
بسته نشدن درست درب یخچال
هنگامی که نوار لاستیکی درب یخچال خراب بوده یا تعداد زیادی مواد و ظروف سنگین در قفسه‌های درب یخچال قرار گرفته باشد، درب یخچال کامل بسته نشده و هوای سرد به بیرون منتقل می‌شود. هم‌چنین با ورود هوای گرم به داخل یخچال، کمپرسور مجبور می‌شود برای جبران گرما، بیش از حد کار کند. بنابراین پس از مدتی کوتاه دچار خرابی می‌شود.
جابه‌جایی نادرست یخچال
گاهی به دلیل حمل و نقل نادرست یخچال، به کمپرسور ضربه وارد شده یا متحمل فشار زیاد می‌شود. هم‌چنین ممکن است محل قرارگیری یخچال در محیط و شرایط دمایی نادرست بوده و محل موتور گرم باشد. خود کمپرسور یخچال نیز به دلیل عمل سرماسازی گرم شده و اگر در گرما قرار بگیرد، داغ می‌کند و خراب می‌شود.
کمپرسور یخچال چیست و چه کاربردی دارد؟
موتور یا کمپرسور یخچال، یک دستگاه مکانیکی است که فشار گاز وارد شده را کاهش داده و عمل سرماسازی را انجام می‌دهد. کمپرسور هم‌چنین وظیفه به گردش درآوردن گاز مبرد فریون داخل لوله‌ها و فشرده‌سازی آن را نیز بر عهده دارد. این گاز در کندانسور خنک شده و به مایع تبدیل می‌شود. موتور بعد از برد الکترونیکی، گران قیمت‌ترین و کاربردی‌ترین قطعه در یخچال محسوب می‌شود. بر روی بدنه کمپرسور 3 لوله وجود دارد که یک لوله مخصوص شارژ گاز، یک لوله رفت (لوله فشار گاز) و لوله برگشت (لوله مکش گاز) هستند.
قطعات کمپرسور یخچال
این قطعه که در قسمت پشت و در پایین یخچال نصب می‌شود؛ دارای اجزای مختلفی است که عبارتند از: پیستون، میلنگ، سوپاپ‌ها. هر کدام از این قطعات وظیفه خاص خود را در یخچال بر عهده دارند که به طور خلاصه به آن‌ها اشاره می‌کنیم.
- پیستون: پیستون وظیفه دم و بازدم کردن گاز درون سیلندر را بر عهده دارد.
- میلنگ: میلنگ قطعه‌ای است که توسط یک موتور آسنکرون درون محفظه کمپرسور یخچال قرار دارد. این قطعه با حرکات چرخشی خود باعث می‌شود تا پیستون عملکردی مشابه تلمبه داشته و سوپاپ‌ها را باز و بسته کند.
- سوپاپ: وقتی که پیستون به سمت پایین حرکت می‌کند، سوپاپ ورودی باز شده و گاز داخل سیلندر روی پیستون قرار می‌گیرد. هنگام بالا آمدن پیستون، سوپاپ خروجی بر اثر فشار گاز باز شده و گاز به سمت کندانسور جریان پیدا می‌کند.
انواع کمپرسور یخچال
موتور یخچال به طور کلی به دو دسته معمولی و اینورتر (خطی) تقسیم می‌شود. موتورهای معمولی، کمپرسورهای قدیمی‌تری هستند که در اکثر یخچال‌ها استفاده می‌شوند. موتورهای اینورتر نسل جدیدی از کمپرسورها هستند که تکنولوژی بالاتری دارند و به همین دلیل مصرف برق و تولید سر و صدا در آن‌ها خیلی کم است.
اگر چه کمپرسورها از نظر شکل ظاهری شبیه به یکدیگر هستند، اما از نظر عملکرد، تفاوت‌های قابل توجهی با یکدیگر دارند. در این قسمت به بررسی پرکاربردترین کمپرسورها می‌پردازیم.
کمپرسور پیستونی
موتورهای پیستونی ساده‌ترین نوع موتورها هستند و همان طور که از نام آن‌ها مشخص است، فشردن گاز در آن‌ها توسط پیستون و به صورت رفت و برگشتی انجام می‌شود. موتور پیستونی ظرفیتی به میزان 100 اسب بخار دارد. این موتور به دلیل سر و صدای زیادی که در حین کار ایجاد می‌کند، جایگاه بالایی در میان انواع موتورهای یخچال ندارد.
کمپرسور دورانی
کمپرسور دورانی با عنوان موتور روتاری نیز شناخته می‌شود. این نوع موتور با گردش 360 درجه‌ای تیغه‌های خود، گاز مبرد را فشرده می‌کند. مزیتی که این موتور نسبت به موتور پیستونی دارد، سر و صدا و حرارت پایین آن است. هم‌چنین میزان مصرف برق با استفاده از کمپرسور پیستونی به میزان قابل توجهی کاهش پیدا می‌کند. این کمپرسور یخچال، راندمان بالایی نیز دارد و همین علت باعث افزایش محبوبیت آن در مناطق شمالی کشور شده است.
کمپرسور اسکرول (مارپیچی)
نوعی دیگر از انواع کمپرسورهاست که علاوه بر یخچال در کولرهای گازی نیز استفاده می‌شود. در این نوع موتور، فشرده‌سازی گاز مبرد بدون نشتی انجام می‌شود. در واقع این نوع کمپرسور گاز مبرد را با حبس کردن بین دو اسکرال و چرخاندن آن‌ها متراکم می‌کند. این موتور راندمان و کارایی بسیار بالایی دارد. در این نوع موتور، به دلیل حذف نیروهای رفت و برگشتی و عدم وجود سوپاپ، سرو صدا یا احتمال شکسته شدن وجود ندارد.
سخن پایانی
کمپرسور از جمله باارزش‌ترین قطعات یخچال بوده و نقش اساسی در تامین سرمایش یخچال ایجاد می‌کند. بنابراین هنگامی که کمپرسور دچار مشکل شود، تاثیر مستقیمی بر روی عملکرد یخچال خواهد داشت. کسب اطلاعات در مورد کارکرد کمپرسور یخچال، انواع آن و دلایل رایج خرابی، موجب می‌شود ضمن انجام اقدامات درست در استفاده از یخچال، از آسیبدیدگی یا خرابی کمپرسور جلوگیری کنیم. اگر سوال یا نظری در مورد مطلب ارائه شده دارید، در قسمت کامنت با ما به اشتراک بگذارید و برای خرید یا تعمیر انواع کمپرسورهای یخچال با کارشناسان مجرب دکتر ساید تماس بگیرید.
